İnşaat Ruhsatı Nasıl Alınır? Kent yönetmelikleri ve kent estetiği açısından her inşaatın yapımına uygun izinler alınmalıdır. Uygun olmayan yapıların, inşa edilmesine yerel idareleri ve genel idareler karşı çıkmaktadır.
Bu nedenlede inşaatlar belirli izinlere tabidir ve bu izinler alınmadan yapılmaları yasalara aykırıdır. Bir inşaatı yapmak için en temel gerekli olan belge ise inşaat ruhsatıdır. İnşaat ruhsatının diğer ismi ise yapı belgedir.
Peki inşaat ruhsatı nasıl alınır?
İnşaat Ruhsatı Nedir?
İnşaat ruhsatı, bir inşaata başlamadan önce alınması gereken belgeye verilen isimdir. İnşaat ruhsatının önemi projenin tüm teknik bilgileri ile birlikte düzenlenmesi sonucunda, yapılacak işin tamamen yasal zemine oturtulmasının temeli olmasıdır.
Bu nedenle de son derece önemlidir. İnşaat ruhsatı olmadan yapılan inşaat faaliyetleri kaçak olarak değerlendirilir.
Ayrıca inşaatın tamamlanmasının ardından yapılacak olan işlemlerin geçerlilik kazanması ve yasal bri zemine oturtulması içinde inşaat ruhsatına ihtiyaç vardır.
Ayrıca inşaat ruhsatı bir inşaatın tamamlanma süresi boyunca resmi evrak niteliği taşır bu nedenle de diğer resmi dairelerde yapılacka olan işlemlerde kabul edilir resmi belgelerin başında gelmektedir.
İnşaat Ruhsatı Nereden Alınır?
İnşaat ruhsatları, inşaatların başlayacağı mahalle veya köylerin bağlı bulunduğu belediyeler tarafından verilir. Belediyeler bu konu ile ilgili birinci resmi kurumdur. Belediyeleri, ilgili birimleri ruhsatı düzenlemesinin ardından inşaatlara başlanabilmektedir.
Belediyelerin yetki alanlarının dışında kalan yerler için ise inşaat ruhsatı valiliklerden alınır.
Köy yerlerinde köylülerin yerel hityaçlarını karşılamak için yaptığı yapılarda inşaat ruhsatlarının alınması gerekmez. Bu duruma bir örnek vermek gerekirse belirli büyüklükte bir depo veya çiftlik içinde hayvanlar için yapılan yaşam alanları için ayrıca izin alınması gerekmez.
Bu yapılar, büyüklükleri baz alındığında yapı ve inşaat ruhsatlarından muaftır. Bir diğer muafiyet durumu ise kat çıkmadır. Var olan evlere kat çıkmak içinde inşaat ruhsatı gerekli değildir. Ancak bu durumda da yapı ruhsatı gereklidir.
Kat çıkmak için sorulacak olan ilk belge binanın veya yapının inşaat ruhsatıdır.
Belgelerin düzenlendiği tarihten itibaren tüm gelişim süreçlerini e devlet üzerinden ruhsat durumu sorgulama seçeneği ile gerçekleştirilebilir.
Buradan yapılan sorgulamalarla ruhsatın çıkıp çıkmadığı takip edilebilir.
İnşaat Ruhsatı Nasıl Alınır?
İnşaat ruhsatlarının nereden alındığı kadar inşaat ruhsatı nasıl alınır sorusu da kafaları kurcalamaktadır. Tüm belgelerin kanunlarda yazılan esas ve usullere göre düzenlenmesinin ardından ilgili evraklar belediyelere teslim edilerek süreç başlatılır.
Belediye, ilgili müdürlüklerinde bir tekniker yada mühendis görevlendirerek yapının durumunu inceletir.
Yapının durumunda kanunlara ve yönetmeliklere aykırı bir durum yok ise inşaat ruhsatı 15 gün içerisinde çıkarılarak sahibine teslim edilir.
Eğer yapının durumunda bir eksik varsa, istenilen belgelerde de noksan taraflar varsa bu durum inşaat sahibini bildirilerek resmi belgelerin yeniden düzenlenmesi talep edilir.
Belediyelerin yetkili olmadığı alanlarda valiliklere başvurular yapılır.
Valilikleri ilgilendiren konularda -örnek olarak yapının bir sit alanı içerisinde yapılması veya kamu arazisi üzerinde olması gibi durumlar- süreç daha da uzayabilmektedir.
Bu nedenle de yapının arsa alım aşamasında detaylı araştırmaların yapılması gerekmektedir.
İnşaat Ruhsatının Geçerlilik Süresi Var mıdır?
Her resmi belgede olduğu gibi inşaat ruhsatının da belirli bir geçerlilik süresi vardır. Bu süre ruhsatın alınması ile başlar. Ruhsatın alındığı tarihten 2 yıl içinde yapının temeli atılmaslı ve inşaatına başlanılmalıdır.
Yine ruhsatın verildiği tarihten itibaren 5 yıl içerisinde inşaatın bitirilmesi gerekmektedir. Bu süre verilen 2 yıllık süreden haricen değildir.
Tüm yapının 5 yıl içerisinde tamamlanarak belediyeye bilgi verilmesi gerekmektedir. Yapının bitirilmemesi durumunda inşaat ruhsatının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
Eğer inşaatın bitimine az bir süre kaldıysa dilekçe ile başvurularak durum açıklanır ve ek süre de talep edilmektedir. Ek süre içerisinde de bitirilmeyen inşaatlara kanuni olarak ceza kesilir.
İnşaat Ruhsatı Neden Gereklidir?
İnşaat ruhsatının gerekliliği yapılacak olan inşaatın kanun ve usullere uygun olup olmadığı ile ilgilidir. Bunun yanı sıra kamu kurumlarının yaptığı hizmetlerin kesintiye uğramaması veya hizmetlerin işgal edilmemesi için inşaat ruhsatı gereklidir.
Su, elektrik, doğalgaz gibi temel ihtiyaç hatlarının hasar görmemesi, kamu yollarının işgal edilmemesi veya diğer kişilerin hak mahrumiyetine uğramamaları için inşaat ruhsatı için verilen tüm belgeler detaylıca kontrol edilir.
Bunun yanı sıra yapılacak olan inşaatında yine temel kamu ihtiyaçlarını karşılamaları için inşaat ruhsatı gereklidir. İnşaat arazileri zaman içerisinde değişime uğrayarak farklı şekillendirilebilmektedir.
Yine bu durumda hak mahrumiyetnin olamması için inşaat ruhsatı alınması zorunludur. İnşaat ruhsatı bir yerde inşaatı yapan kişileri kanunen koruma altına almaktadır.
İnşaat Ruhsatının Alınmaması Durumunda Ne Olur?
İnşaat ruhsatı yapıların en önemli evrağıdır. Bu nedenle de inşaat ruhsatı olmadan başlanan ve bitirilen inşaatlar kaçak inşaat statüsüne girmektedir. Yapının bitirilmesi bu durumda bir anlam ifade etmemektedir.
Yapı bitmiş de olsa ya da yarım da kalmış olsa yine kaçak yapı statüsünde değerlendirilir ve yıkıma tabii tutulur. Sadece yıkım işlemi gerçekleştirilmez, yapının sahibine para cezası kesilir.
Hatta bazı durumlarda -örnek olarak kamu alanlarının işgal edilmesi- hapis cezası da verilmektedir. İmar kanunları kapsamında zaman zaman aflar çıksa da af kapsamına girmeyen pek çok yapının yıkılması bu durumda söz konusudur.
Unutulmamalıdır ki her inşaat ruhsatı olmayan yapı af kapsamına girmez.
İnşaat Ruhsatı İçin Gereki Belgeler Nelerdir?
Her resmi işlemler için bazı belgeler gereklidir. Bu belgelerin düzenlenmesi de kanuni sürelerin içerisinde gerçekleştirmek gerekmektedir. İnşaat ruhsatının olduğu gibi alınmaı sırasında verilecek olan belgeleride bir geçerlilik süresi bulunmaktadır. Bu belgeler genel olarak şu şekilde sıralanır;
– Yapı ruhsat işlemi dilekçesi (Yapı sahibi tarafından düzenlenir)
– Taahütname (Yapı sahibi tarafından düzenlenir)
– Tapu Belgesi (Tapu Müdürlüğünden alınır)
– İnşaatın mimari projesi (Yapı sahibi tarafından düzenlenir)
– İnşaatın statik projesi (Yapı sahibi tarafından düzenlenir)
– Betonerme statik proje (Oda onaylı)
– Zemin etüd raporu.
– Elektrik, mekanik ve tesisat projeleri (Yapı sahibi tarafından düzenlenir)
– Çevre ve peyzaj projeleri (Yapı sahibi tarafından düzenlenir)
– Çevre ve Temizlik Vergisi için borcu yoktur yazısı (İlçe belediyesinden alınır)
– SGK Borcu Yoktur yazısı (Bu belge sadece 4/A borcunu kapsamaktadır ve ilçelerin Sosyal Güvenlik Kurumu müdürlüklerinden alınır. 4/B olarak ifade edilen Bağkur prim borcu belgenin kapsamına girmemektedir. SGK tarafından kesilmiş olan cezalarda bu belge kapsamındadır. )
– Yol ve Alt Yapı Katılım Payı Ödendi Belgesi (İnşaatın bitirilmesinin ardından devlet tarafından yapılacak olan hizmetler için alınan bedel. Belediyelerin veznelerine ödenir. Bu belgenin de bir nüshası gerekmektedir.)
– Teknik kontrol için istenecek olan diğer belgeler (Bu belgeler belediyelerin gerek görmesi durumunda düzenlenir)
– Aplikasyon belgesi (Kadastro Müdürlüğü’nden alınacak)
Bu belgeler haricinde de özellikle valiliklerden alınacak olan inşaat ruhsatları için ekstra belgeler istenmektedir. Bu belgelerin dışında istenecek tüm belgeler yapı sahiplerine bildirilir.
Ayrıca bu belgelerin yetkili kişiler tarafından düzenlenmesi gerekmektedir. Firmaların anlaştığı mimar ve mühendislerin oda kayıtlı kişiler molması son derece büyük önem taşımaktadır.
Oda onaylı olmayan firmaların veya mühendis ve mimarların düzenlediği belgeler geçerli sayılmaz.